Τετάρτη 13 Ιουλίου 2016

Η αποτυχημένη αποβίβαση των Οθωμανών στη Σάμο στις 3 και 5 Ιουλίου 1821


Τον Μάϊο τού πρώτου έτους της Ελευθερίας, τα ελληνικά πλοία διέσχιζαν ανενόχλητα το Αιγαίο Πέλαγος.
Εν τω μεταξύ, η αργοπορία τού τουρκικού στόλου, οδηγούσε το ένα νησί μετά το άλλο στον ξεσηκωμό. Στην Κάσο ο πλοίαρχος Θεόδωρος Κανταρτζόγλου ξεσήκωσε το νησί, καί ακολούθησε η Κάρπαθος, η Δήλος, η Νίσυρος, η Κάλυμνος, η Λέρος, η Πάτμος.

Η Σάμος σήκωσε την σημαία τού Σταυρού στις 17 Απριλίου 1821, όταν εμφανίστηκαν στις ακτές της δύο σπετσιώτικα πλοία τα οποία και βύθισαν ένα τουρκικό μπρίκι.

Στην εξεγερμένη πλέον Σάμο, έφθασε ο Λυκούργος Λογοθέτης στις 24 Απριλίου γιά να εδραιώσει την επανάσταση αλλά και να οργανώσει την εσωτερική διοίκηση.


Οι Σάμιοι διαρκώς επιχειρούσαν καταδρομές στη μικρασιατική ακτή με σκοπό να αποτρέψουν τους τούρκους στο να κάνουν απόβαση από την ακτή τής Μυκάλης.

Όσες φορές και να προσπάθησαν τα τουρκικά αγήματα να αγκιστρωθούν στο νησί απέτυχαν όπως αφηγούνται οι έφοροι της Σάμου:

“ Ἐπειδὴ ἐπῆραν ἀπὸ Κουσάντασι ἀρκετούς Κρητικοὺς (ἑννοοῦν τούρκους) διὰ τὴν ἔλλειψιν, τοὺς ἀνδρειοτέρους, καὶ ἔκαμαν τὴν συνηθισμένην τούρκικην φαντασίαν μὲ τὰς συχνᾶς μπάλας των, τάχα διὰ νὰ μᾶς φοβίσουν, ὅμως ἡμεῖς, δυνάμει τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἀντεστάθημεν γενναίως, ὡς νὰ ἦσαν πλοιάρια.Παρατηρήσας ὁ ἐχθρὸς μας ἕν μέρος ἔχον βάρδιαν τριάντα μόνους ἄνδρας τρέξασα ἡ δυνατωτέρα εἰς βοήθειαν τῆς ἄλλης, ὅμως ἀδελφοὶ, τόσον ἠφανίσθησαν οἱ ἐχθροὶ ὥστε οἱ μείναντες ζωντανοὶ ἔπεσαν εἰς θάλασσαν, οἱ δὲ θανατωθέντες εἶναι τὸν ἀριθμὸν διακόσιοι. Λοιπὸν ἀδελφοὶ, μὴ δειλιᾶτε ἀκούοντας τὸν ἀριθμὸν τῶν τόσων καραβίων, ἐπειδὴ τοὺς κρατοῦμεν γενναίως. Ἀφήσαμεν ὅλας μας τὰς χρειώδεις ὑπηρεσίας, τὰ μούρκια μας καὶ τὰ χωράφια καὶ τὰ κατέφαγαν τὰ ζῶα καὶ στέκομεν μόνον εἰς τὰ ἄρματα. Λοιπὸν ἀδελφοὶ, διὰ τὸ Γένος, διὰ τὴν φιλογενειὰν σας, διὰ τὰ ἡρωϊκὰ σας κατορθώματα μὴν ἀμελήσετε ἀλλὰ προφθάσατε γλήγορα καὶ χωρὶς ἀναβολὴν…”

Tον Ιούλιο μήνα τού 1821, ξαναβγήκε η αρμάδα τού σουλτάνου στο Αιγαίο Πέλαγος με ναύαρχο τον Καρά Αλή. Περιελάμβανε δώδεκα κορβέτες, έξι φρεγάτες καί δεκάδες μικρότερα πλοία.

Η εντολή τού σουλτάνου προς τον καπιτάν πασά ήταν να σβήσει το νησί τής Σάμου από το χάρτη. Ο τουρκικός στόλος έφθασε στα νερά της Σάμου και άρχισε να κανονιοβολεί την παραλία της πρωτεύουσας με πυκνότατα πυρά. Κατόπιν, οι εχθρικές δυνάμεις επιχείρησαν απόβαση, την οποία όμως απέκρουσαν επιτυχώς οι Σάμιοι χάρις τον ηρωισμό τους αλλά και την οργανωμένη αντίσταση τού Λογοθέτη..

«Ὁ Θεὸς τῶν δυνάμεων εἶναι μαζὶ μας. Αὐτὸς ὡς παντοδύναμος θὰ πολεμήσῃ τοὺς ἐχθροὺς. Θὰ νικήσωμεν καὶ θὰ ἔλθη ἡμέρα ποὺ θὰ βραβευθοῦν οἱ ἀγῶνες μας.» Λυκούργος Λογοθέτης.

Μάλιστα ο Λογοθέτης είχε ντύσει τις γυναίκες με αντρικά ρούχα και τους είχε δώσει κοντάρια γιά να φαίνονται οι αμυνόμενοι πολλαπλάσιοι...

Ο «Κάβο Τζωρτζής», ή ακρωτήριο Αγίας Παρασκευής που επιχείρησε ο Καπλάν αγάς να αποβιβαστεί, βάφτηκε κόκκινος από το αίμα τών τούρκων καί από τότε κράτησε το όνομα «Κάβο Φονιάς».

Τὸ κάτω Βαθὺ στὰ 1862. Πιθανὸν νὰ είναι ἡ πρώτη
φωτογραφία τῆς Σάμου ἀπὸ ἄγνωστον φωτογράφο.
Στις 3 Ιουλίου τού 1821, ο οθωμανός στόλαρχος Καρά Αλή προσπάθησε ν΄αποβιβάσει στρατεύματα στη Σάμο προκειμένου να την κυριεύσει. Μετά όμως την πρώτη αυτή αποτυχία προσποιούμενος αποχώρηση, διέταξε δύο ημέρες μετά, στις 5 Ιουλίου απόβαση γεμίζοντας 40 περίπου λέμβους με γενίτσαρους και Αζάπηδες, τις οποίες και κατεύθυνε προς το εν λόγω ακρωτήριο, προκειμένου να προβεί στη συνέχεια σε κυκλοτερή επίθεση.

Παρακολουθώντας όμως οι Σαμιώτες οπλαρχηγοί τις κινήσεις τού Καρά Αλή αντελήφθησαν το σχέδιό του και έσπευσαν στο σημείο εκείνο ο Καπετάν Σταμάτης Γεωργιάδης (χιλίαρχος), με τον Λυκούργο Λογοθέτη μαζί με 50 περίπου Σαμιώτες και 24 Κρητικούς από τα Σφακιά υπό τον Χατζηγιώργη Μουριανό, όπου και επέπεσαν με ορμή και λύσσα στους Οθωμανούς που προσπαθούσαν να βγουν στη ξηρά.

Όλες οι λέμβοι τών Οθωμανών βούλιαξαν στη θάλασσα. Τα κανόνια που διηύθυναν οι Σταμάτης Γεωργιάδης, Εμμανουήλ Μελαχροινός, Εμμανουήλ Μαθιουδάκης, Χριστόδουλος Πασχάλης καί Πανταζής, προξένησαν απίστευτη φθορά καί πολλούς νεκρούς. Ο αρχηγός τής αποβατικής δύναμης Καπλάν αγάς σκοτώθηκε.

Η έκβαση αυτής τής μάχης ήταν επόμενο να επιδράσει ευεργετικά στο ηθικό τών Σαμίων μέχρι να καταπλεύσει ο Ελληνικός στόλος που έδωσε τέρμα στην εκστρατεία εκείνη κατά της Σάμου. Από τότε το ακρωτήριο αυτό ονομάζεται Καβοφονιάς.

Δεν υπάρχουν σχόλια: